Rodzaje akumulatorów w samochodach hybrydowych – który wybrać i czym się różnią?
Samochody hybrydowe w ostatnich latach zdobyły ogromną popularność, ponieważ pozwalają znacząco zmniejszyć zużycie paliwa, a równocześnie redukują emisję CO₂. Dzięki połączeniu silnika spalinowego z elektrycznym kierowca otrzymuje pojazd, który łączy zalety obu napędów. Jednak kluczowym elementem całego układu pozostaje akumulator, ponieważ to właśnie on odpowiada za magazynowanie energii elektrycznej oraz zasilanie silnika elektrycznego.
W zależności od rodzaju pojazdu, zastosowanej technologii oraz konstrukcji napędu, w samochodach hybrydowych montuje się różne typy akumulatorów. Warto więc przyjrzeć się im bliżej, aby lepiej zrozumieć ich budowę, funkcje i znaczenie.
1. Rodzaje akumulatorów w samochodach hybrydowych
W autach hybrydowych można spotkać trzy główne technologie akumulatorów. Każda z nich ma inne zalety, ograniczenia oraz konkretne zastosowania.
a) Akumulatory niklowo-metalowo-wodorkowe (NiMH)
Na początku warto wspomnieć o akumulatorach NiMH, które były pionierami w technologii hybrydowej. Choć obecnie coraz częściej ustępują miejsca nowocześniejszym rozwiązaniom, to jednak wciąż cieszą się uznaniem ze względu na swoją trwałość oraz stabilność.
Cechy:
-
są odporne na częste cykle ładowania i rozładowania,
-
charakteryzują się dużą niezawodnością,
-
jednocześnie mają mniejszą gęstość energii i większą wagę niż akumulatory litowo-jonowe.
Zastosowanie:
Najczęściej stosowane w starszych modelach, takich jak pierwsze generacje Toyoty Prius.
b) Akumulatory litowo-jonowe (Li-ion)
Z kolei akumulatory litowo-jonowe wraz z rozwojem technologii stały się standardem w nowoczesnych hybrydach.
Cechy:
-
oferują znacznie wyższą gęstość energii niż NiMH,
-
są lżejsze oraz bardziej kompaktowe,
-
umożliwiają szybsze ładowanie i lepsze osiągi,
-
natomiast wymagają skutecznego systemu zarządzania temperaturą, aby uniknąć przegrzewania.
Zastosowanie:
Powszechnie stosowane w takich modelach jak Hyundai Ioniq, Toyota RAV4 Hybrid czy Honda CR-V Hybrid.
c) Akumulatory litowo-polimerowe (LiPo)
Natomiast akumulatory LiPo to rozwinięcie technologii Li-ion, w którym zamiast ciekłego elektrolitu stosuje się polimerowy żel. Dzięki temu można je formować w elastyczne kształty.
Cechy:
-
są bardzo lekkie i można je dopasować do ograniczonej przestrzeni,
-
oferują wydajność podobną do klasycznych Li-ion,
-
jednocześnie są bardziej podatne na uszkodzenia mechaniczne.
Zastosowanie:
Najczęściej wybierane wtedy, gdy konstrukcja pojazdu wymaga nietypowego ułożenia ogniw.
2. Dwa akumulatory w jednej hybrydzie
Warto zaznaczyć, że samochody hybrydowe mają nie jeden, ale dwa akumulatory, a każdy z nich pełni inną rolę.
-
Akumulator trakcyjny (wysokonapięciowy): odpowiada za napęd elektryczny i magazynuje energię odzyskaną podczas hamowania. Jego napięcie wynosi od 100 V do nawet 400 V.
-
Akumulator 12 V (niskonapięciowy): obsługuje tradycyjne systemy pojazdu, takie jak oświetlenie, radio czy centralny zamek. Zazwyczaj jest to klasyczny akumulator kwasowo-ołowiowy.
3. Rola akumulatora w różnych typach hybryd
Rodzaj zastosowanej hybrydy wpływa na to, w jaki sposób pracuje akumulator.
-
Hybryda równoległa (HEV): akumulator wspiera silnik spalinowy przy przyspieszaniu oraz magazynuje energię odzyskaną z hamowania. Nie pozwala jednak na długą jazdę wyłącznie na prądzie.
-
Hybryda plug-in (PHEV): dzięki większej pojemności baterii umożliwia jazdę na samym napędzie elektrycznym nawet do 100 km. Co więcej, można ją ładować z gniazdka.
-
Hybryda szeregowa: tutaj silnik spalinowy pełni funkcję generatora, który produkuje energię dla silnika elektrycznego. W rezultacie akumulator staje się głównym źródłem zasilania.
4. Idealny akumulator do hybrydy – jakie cechy powinien mieć?
Aby akumulator dobrze sprawdzał się w samochodzie hybrydowym, powinien spełniać kilka kryteriów:
-
dużą liczbę cykli ładowania i rozładowania,
-
niską wagę oraz kompaktową konstrukcję,
-
wysoką efektywność energetyczną,
-
skuteczny system zarządzania temperaturą, który gwarantuje bezpieczną eksploatację.
5. Przykłady w praktyce
Dzięki różnym rozwiązaniom technologicznym producenci dopasowują akumulatory do swoich modeli:
-
Toyota Prius: starsze wersje korzystają z NiMH, a nowsze – z Li-ion,
-
Hyundai Ioniq PHEV: wyposażony w nowoczesne akumulatory Li-ion,
-
BMW i3 REx: bazuje na technologii Li-ion wspieranej generatorem spalinowym.
Podsumowanie
Podsumowując, akumulatory w samochodach hybrydowych odgrywają niezwykle istotną rolę, ponieważ decydują zarówno o sprawności napędu, jak i o komforcie jazdy. Wybór technologii – czy to NiMH, Li-ion, czy LiPo – zależy od typu pojazdu, oczekiwań kierowcy oraz przeznaczenia auta. Co więcej, wraz z rozwojem technologii hybrydowych można spodziewać się, że w najbliższych latach pojawią się jeszcze lżejsze i wydajniejsze akumulatory, które zapewnią dłuższy zasięg oraz większą trwałość.
Dlatego właśnie warto wiedzieć, jaki akumulator znajduje się w naszej hybrydzie i jak wpływa na codzienne użytkowanie samochodu.